تو می‌گویی وظیفه است. می‌گویی: «خب اگر آنها که سرما خورده اند مراقب باشند، از خانه بیرون نیایند، جلوی دهانشان را بگیرند و اصول بهداشتی را رعایت کنند، آنفلوانزا این‌قدر شیوع پیدا نمی‌کند. بیشتر بچه‌های مدرسه ما سرما خورده‌اند. باید مراقب باشند، دست‌هایشان را بشویند. این همه تذکر داده می‌شود اما وقتی بچه‌ها به هم می‌رسند دست می‌دهند و می‌گویند ببخشید، سرما خوردم! خب از راه دست دادن هم ویروس منتقل می‌شود. حتماً لازم نیست که روبوسی کنند.»
و تو هم می‌گویی حق است. می‌گویی: «بیایید نگاهی به وضعیت سرویس‌های بهداشتی مدرسه ما بکنید، بعد ببینید حق داریم یا نه! ما اول حق داریم. مسئولان مدرسه باید دانش‌آموزان سرماخورده را برگردانند. باید به دانش‌آموزانی که بهداشت را رعایت نمی‌کنند تذکر بدهند. در شهر هم همین‌طور. مردم در خیابان راه می‌روند و آب دهانشان را زمین می‌اندازند. اگر یک بار آنها را جریمه کنند دیگر این کار را تکرار نمی‌کنند و... اول باید مسئولان به فکر بهداشت شهر و مدرسه باشند.»
عکس ها: محمود اعتمادی
شما دو تا دوست بودید که از مدرسه برمی‌گشتید. سمیرا روزبهان و زهرا حامدی. من گفتم فکر نمی‌کنید ما همه مسئولیم که بهداشت را رعایت کنیم؟ مردم هم در مقابل یکدیگر وظیفه دارند و هم در برابر مسئولان؛ این ارتباط دوطرفه است. اما تو، سمیرا گفتی: «باشد، اما اول باید از طرف آنها شروع شود. نظر من همین است.»
یک بیماری پنهان
فقط به خاطر آنفلوانزا نیست که باید رعایت کنیم. بهداشت اگر جزئی از برنامه روزانه ما نشود هر روز با مسئله تازه‌ای روبه‌رو می‌شویم. کافی است یکی، دو نفر رعایت نکنند، آن‌وقت بیماری‌های واگیردار از همان نفر اول و دوم شروع و به سرعت شایع می‌شوند.
سال گذشته یک بار خبر پیدا شدن شپش در بعضی از مدرسه‌ها منتشر شد. امسال هم این بیماری پنهان و بی سروصدا آمده است.
مهتاب مطلبی، کارشناس بهداشت می‌گوید: «افرادی که کثیف هستند و بهداشت را رعایت نمی‌کنند یا به حمام و آب و وسایل بهداشتی دسترسی ندارند معمولاً به این بیماری دچار می‌شوند، اما اخیراً به علت استفاده از هتل‌های غیربهداشتی در سفرهای خارج از کشور و بعضی آرایشگاه‌ها که به بهداشت وسایل توجهی ندارند، بعضی از هم‌وطنان به این بیماری آلوده شده‌اند و به علت این‌که این حشره می‌تواند حرکت کند و از بدن فرد مبتلا به فرد سالم برود، در مکان‌های عمومی مانند کلاس درس یا باشگاه‌های ورزشی شپش منتقل می‌شود و فرد آلوده دیگران را هم آلوده می‌کند.
بنابر این توجه به بهداشت، رعایت بهداشت فردی و جمعی می‌تواند به جلوگیری از شیوع این بیماری کمک کند.»
او در ادامه می‌گوید: «اگر در پوست سر خود احساس خارش و سوزش کردید و در لابه‌لای موهایتان دانه‌های ریز کرم‌رنگ دیدید که به انتهای ساقه مو و پوست سر چسبیده و با برس و شانه جدا نمی‌شود، بدانید که به رشک و شپش دچار شده‌اید و حتماً به پزشک مراجعه کنید.»
من هم مثل شما فکر می‌کردم دوره این بیماری‌ها گذشته و شهرنشینی و رعایت همین اندازه بهداشت، برای سلامتی کافی است، اما بسیاری از بیماری‌ها، به خصوص بیماری‌های پوستی در صورت رعایت نکردن بهداشت، به سوی انسان‌ها باز می‌گردند. فرقی ندارد که این انسان در قرن بیست‌ویکم زندگی کند یا انسان اولیه و غارنشین باشد. تنها رعایت بهداشت جمعی و فردی می‌تواند ما را در مقابل بیماری‌های واگیردار حفظ کند. فکر نکنیم که دوره بیماری‌های فراگیر دیگر گذشته است. نه، نگذشته است.
توصیه‌های بهداشتی
رعایت بهداشت مهم‌ترین عامل در پیشگیری از بیماری‌هاست. همان خانم کارشناس بهداشت در ادامه توصیه‌هایی برای ما دارد. او می‌گوید: اولین توصیه بهداشتی داشتن تغذیه خوب است. حتی در پیشگیری از بیماری‌هایی مانند آنفلوانزا. استفاده از میوه‌ها و آب میوه‌های تازه (نه آب میوه پاکتی)، سبزیجات و غذاهای مفید (نه فست‌فودها) و خوردن مرغ و گوشت و ماهی مقاومت بدن را در مقابل بیماری‌ها بالا می‌برد و به پیشگیری کمک می‌کند.
هفته‌ای سه روز در مدرسه‌ها شیر توزیع می‌شود، توصیه می‌کنیم حتماً شیرهایتان را بخورید.خوردن یک صبحانه خوب و کامل هم باعث شادابی و نشاط می‌شود و هم بدن را تقویت می‌کند.
در مورد بهداشت فردی هم شست‌وشوی دائم دست‌ها را فراموش نکنیم. ممکن است در مدرسه سهل‌انگاری شود، صابون مایع تمام شود و... حتماً باید ژل ضدعفونی کننده همراهمان باشد. از دستمال کاغذی‌مان هم فقط یک‌بار استفاده کنیم و اگر سرما خوردیم، به مکان‌های عمومی و مدرسه نرویم تا حالمان کاملاً خوب شود و اگر هم دوست یا هم‌کلاسی‌مان مریض بود حداقل یک متر از او فاصله بگیریم.
نه الان و در مورد بیماری آنفلوانزا، بلکه همیشه از لیوان شخصی خودمان استفاده کنیم و قبل و بعد از استفاده، شیر آب را بشوییم، چون ممکن است فرد قبل از ما دهانش را به شیر آب زده باشد. بعد از شست‌وشوی دست‌هایمان هم روی شیر، آب بریزیم.
اینها توصیه‌های عمومی است.
اما در مورد بیماری شپش که نمونه‌های آن در مدرسه‌ها دیده شده توصیه می‌کنیم دختر خانم‌ها بیشتر مراقب آرایشگاه‌هایی که می‌روند باشند. آقایان چون معمولاً وسایل شخصی سلمانی دارند در آرایشگاه‌ها کمتر در معرض خطر قرار دارند.
و اگر قرار است در مدرسه از تشک برای ورزش استفاده کنیم، مراقب باشیم کسی به این بیماری دچار نبوده باشد، چون یکی از راه‌های ابتلا، همین تشک‌های ورزشی است.
حمام کردن و نظافت در پیشگیری از بیماری‌های پوستی حرف اول را می‌زند اما وقتی این بیماری شایع شود و ما به آن مبتلا شویم ربطی به حمام رفتنمان ندارد، چون فقط با استفاده از شامپوهای مخصوص، شپش‌ها از بین می‌روند.
